Drie cruciale vragen aan jezelf

Hoe lang is jouw resterende werkzame leven? Lekker in je vel? Lekker aan het werk?

Tijd om te peilen hoe jij in je werk zit. Laten we eens een confronterende oefening doen.

Stap 1: Neem je leeftijd en trek dit getal af van 67, de huidige pensioengerechtigde leeftijd of een andere leeftijd waarop jij wilt stoppen met werken. Als ik het loslaat met mijn eigen voorbeeld moet ik op dit moment nog achttien jaar werken (67 – 49). Welk getal komt er bij jou uit? En belangrijker nog: hoe voelt dit?

Stap 2: Vermenigvuldig dit getal met 315 (dit is het aantal dagen per jaar – 10 weken vakantie). Dan heb je het aantal dagen dat je nog moet werken voordat je kunt stoppen. Bij mij is dit 5.670 dagen.

En dan nu de hamvraag:

Hoe wil je de rest van jouw werkzame leven vervuld inrichten?

Om die grote vraag te beantwoorden kom je al snel uit op de de drie universele basisbehoeften van Richard Ryan en Edward Deci in een zelfbeschikkingstheorie. Wat mij betreft is dit de meest vooraanstaande motivatietheorie vanuit de positieve psychologie. Zij werkten het ABC-model uit met Autonomie, Binding (verbondenheid) en Competentie. Als je deze drie behoeften begrijpt en ernaar handelt, dan ben je al enorm duurzaam bezig en houd je het het beste vol.

Stap 3: Geef jezelf een 1 tot 10 (1 is het laagst, 10 het hoogst) als antwoord op de volgende drie vragen, die inzicht geven in de drie fundamentele psychologische basisbehoeften: autonomie, binding en competentie.

• A. In welke mate heb je op dit moment het gevoel dat je ruimte krijgt om je eigen keuzes te maken binnen je werk?
• B. In hoeverre kun je op dit moment voldoende voor anderen zorgen in je omgeving en kan de omgeving voldoende voor jou zorgen?
• C. In welke mate kun je op dit moment taken verrichten waar je bekwaam in bent en die resultaten opleveren?

Stap 4: Vermenigvuldig de uitkomsten van: A x B x C. Je kunt dus maximaal 1000 punten behalen. Als je dit op teamniveau doet, heb je in één oogopslag een beeld van ieders positie. Geeft best wel een inkijk. Hieronder zie je een voorbeeld van een kernteam van vijf personen die allemaal lekker in hun werk zitten, maar van wie de hoogst scorende toch niet verder komt dan 650. Het zit ’m soms in kleine dingen. Hoe verbindend is het om daar een goed gesprek over te hebben met elkaar?

 
Stap 5: Bedenk een recent werkvoorbeeld waarin de drie aspecten autonomie, binding en competentie bij jou het meest of minst geraakt werden.

Reflectievragen:

• Op welke onderliggende basisbehoefte werd een beroep gedaan?
• Wat wijst daarop?
• Waar zit dat in voor jou?
• Hoe kun je daar meer mee doen?
• Welke baanaanpassingen kun je doen?